بازی های هدفمند در گروه های سنی مختلف

یادگیری کودکان در سنین پایین عمدتا از طریق بازی انجام می‌گیرد در اینجا بازی های هدفمند برای 2 گروه سنی را مورد بررسی قرار می‌دهیم:

6ماهگی تا 3 سالگی:

• نشاندن بچه روی پا و دست دستی انجام دادن و وقتی والدین انجام این کار را  قطع می‌کنند کودک ادامه می‌دهد و انجام این بازی ها برای این گروه سنی باید تا جایی انجام شود که کودک خودش امتناع کند، مثلا سرش را برگرداند و والدین اصراری برای قطع یا ادامه بازی نداشته باشند.
• در بازی دالی موشی چهره که پنهان میشود و کودک به دنبال والدین می‌گردد یعنی حافظه ی کودک شکل گرفته و کودک چهره را در ذهنش نگه داشته و منتظره رویداد هست و هیجاناتش را نگه می‌دارد و به یکباره برون ریزی هیجانی دارد نشان دهنده این است که قدرت توجه و حافظه کاری شکل گرفته است.
• بازی دیگر تاتی انجام دادن با انگشت روی اندام های بدن کودک و رسیدن به اندام های مختلف و آموزش اسامی اندام های کودک  و تکرر آن بر رشد هیجانیو کارکردهای اجرایی کودک بسیار موثر است.
• بازی مخفی کردن(قایم باشک) وقتی کودک به دنبال شی پنهان شده می‌گردد باید اجازه دهیم خودش به نتیجه برسد و شی را پیدا کند زیرا در شکل گیری و تقویت حافظه موثر است.
• بازی موثر دیگر بازی تقلید نقش می‌باشد،  در این بازی می‌توان با اسباب بازی های  مختلف مثل حیوانات کوچک تقلید را انجام داد به طور مثال میگیم اسب رفته آب بخوره  حالا تو ببرش آب بخوره، حالا رفته علوفه بخوره توام ببرش علوفه بخوره و... در این بازی ابتدا با 1 یا 2 دستور شروع می‌کنیم و آرام آرام تعداد گام ها را بیشتر می‌کنیم ولی باید مراقب باشیم که به دلیل خستگی یا بی حوصلگی خودمان گام ها را سریع و باسرعت زیاد پیش نبریم.

از حدود 1.5 سالگی به بعد که کودک رشد تکلم دارد از بازی های تکلمی استفاده می‌کنیم و آموزش مفاهیم و اشیا مختلف را می‌دهیم مثل اینکه برو کنار جاکفشی،  برو جلو میز  و بدین صورت کودک مفاهیم مختلف را آموزش می‌بیند.

از بازی های دیگری که برای رشد قدرت خلاقیت،  تخیل و تقویت حافظه در این گروه سنی می‌توان استفاده کرد قصه گویی ایست که از کودک خواسته می‌شود در مورد یک حیوان،  شخص یا هر موضوع دیگری داستانی بگویدو والدین نیز می‌توانند برای تقویت قدرت تخیل قسمت هایی از داستان را خودشان بگویند و توجه کودک را نیز جلب کنند.

3تا 6 سالگی:

در این گروه سنی رفتار کودکان متفاوت از گروه قبلی است و به تبع تغییر رفتار کودکان رفتار والدین و همچنین نوع بازی ها نیز باید تغییر کند. در این گروه کودکان مهارت هایشان رشد چشمگیری داشته و از لحاظ تغذیه، کنترل ادرار ومدفوع و ... مستقل شده اند و تمایل دارند از این استقلال نهایت استفاده را ببرند و وابستگی به والدین نداشته باشند که این استقلال را اکثرا والدین به لجبازی تعبیر می‌کنند، در صورنی که دوره ای از رشد می‌باشد. از این دوران می‌توان به عنوان دوران طلایی رشد یاد کرد زیرا رشد مهارت کلامی و زبانی در این دوران به اوج شکوفایی می‌رسد و یادگیری کودکان و استفاده از بازی های گوناگون افزایش چشمگیری دارد.

در این گروه سنی موثرترین بازی در اقزایش رشد خلاقیت و همچنین رشد کلامی و توجه و حافظه بازی های تصویرسازی، خیالبافی و واگذاری نقش  است.

در این بازی ها به طور مثال کودک نقش معلم را دارد و والد نقش دانش آموز و در اینجا خلاقیت کودک برانگیخته می‌شود که در طول بازی از چه ابزار و وسایلی برای ساختن وسایل بازی استفاده کند، چطور لباس بپوشد، چگونه در جایگاه آدم های مختلف قرار بگیرد و از نحوه بیان و گفتار آنها الگوبرداری کند. در این بازی از والدین خواسته می‌شود که جایگاه خودشان را نیز با کودک عوض کنند و از زاویه دید کودکان مشکلات را بررسی کنند(والدین نقش کودک و کودک نقش والد را داشته باشد). با نقش بازی کردن کودک سازماندهی ذهنی پیدا می‌کندو به رشدش کمک می‌کند.

بازی کودکان زمانی می‌تواند هدفمند باشد که والدین به دنبال نتیجه مثبت بازی نباشندو عملکرد کودک برایشان مهم باشد و از طرفی دیگر در بازی کودک مداخله نداشته باشند و همراه کودک باشند زیرا در این صورت است که نتیجه مثبت بازی کردن ملموس می‌شود و کودک حل مساله (هدف اصلی) حاصل می‌شود و باعث افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس کودکان می‌شود.

در کودکان 3 سال به بالا باید برای کودک بازی های حل کردنی تهیه شود که خودش بتواند حل کند و در این صورت سیستم پاداش دهی مغز فعال می‌شود و حال کودک را خوب میکند و باعث بالا رفتن انگیزه می‌شود.

فراموش نکنیم که اولین و موثرترین عامل در رشد همه جانبه کودکان "بازی" است.